Bảo dưỡng bê tông là việc làm quan trọng giúp công trình xây dựng “khỏe và bền”. Tuy nhiên hiện nay có nhiều cách bảo dưỡng không đúng nhưng vẫn được áp dụng phổ biến gây ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng bê tông, công trình. Trong bài viết sau đây, công ty xây dựng Tiên Phong xin gửi đến các thông tin quan trọng về vấn đề này để bạn đọc tham khảo, mong rằng sẽ giúp bạn giải quyết khó khăn trong việc bảo dưỡng.
Tiêu chuẩn bảo dưỡng bê tông
Theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8828:2011 về Bê tông, các tiêu chuẩn bảo dưỡng bê tông bao gồm:
Tiêu chuẩn đánh giá
Quá trình bảo dưỡng cần được triển khai liên tục sau khi hoàn thiện bề mặt bê tông cho tới khi hết thời gian bảo dưỡng. Quá trình bảo dưỡng cần:
-
- Đảm bảo bê tông không mất nước khi quá trình thủy hóa diễn ra.
- Tránh các rung động mạnh làm vỡ liên kết.
Tiêu chuẩn về thời gian
Trong tiêu chuẩn về thời gian, ta cần chú ý đến thời gian cần thiết cho quá trình bảo dưỡng và cường độ bảo dưỡng tới hạn.
Biểu đồ trên cho thấy, cường độ phát triển của bê tông trong 3 ngày đầu rất nhanh, đạt tới 40% cường độ. Trong 7 ngày sau đó đạt gần 60%. Khi đủ 20 ngày thì cường độ bê tông sẽ đạt 100%. Đây cũng là lí do ta cần chú ý tới việc bảo dưỡng trong giai đoạn đầu. Tùy vào từng hạng mục như đổ bê tông dầm, sàn, cột, sự phát triển cường độ bê tông và đặc điểm khí hậu từng vùng mà các thông số trên sẽ được tính toán, xác định cụ thể hơn.
Bảng tiêu chuẩn bảo dưỡng bê tông tự nhiên
| Vùng khí hậu | Vị trí | Tên mùa | Thời gian | Mức giá trị quy định không nhỏ hơn | Ngày đêm |
| %R28 | |||||
| Vùng A | Từ huyện Diễn Châu (Nghệ An) trở ra. | Mùa mưa ẩm | 4-9 | 50-55 | 3 |
| Mùa hanh khô | 10-3 | 40-50 | 4 | ||
| Vùng B | Phía Đông Trường Sơn từ Diễn Châu đến Ninh Thuận | Mùa khô | 2-7 | 55-60 | 4 |
| Mùa mưa | 8-1 | 35-40 | 2 | ||
| Vùng C | Phần còn lại, bao gồm Tây nguyên và đồng bằng Nam bộ. | Mùa khô | 12-4 | 70 | 6 |
| Mùa mưa | 5-11 | 30 | 6 | ||
Tiêu chuẩn bảo dưỡng
Đối với bê tông làm từ xi măng pooc lăng hỗn hợp hoặc xi măng pooc lăng, cần tưới nước lên bề mặt hở thường xuyên tới khi đạt được cường độ bảo dưỡng tới hạn và thời gian bảo dưỡng cần thiết, cụ thể:
- Bê tông lèn, bê tông mác cao, bê tông chống thấm, bê tông nặng: Thời gian tùy thuộc vào từng vùng, không thấp hơn mức quy định trong bảng.
- Bê tông nhẹ, bê tông sợi phân tán: Thời gian cần thiết cho bảo dưỡng ít hơn tiêu chuẩn đưa ra trong bảng 1 ngày đêm. Vùng B, C vào mùa mưa không nhỏ hơn số ngày đêm trong bảng.
- Bê tông bọt, bê tông khí: Thời gian bảo dưỡng bê tông cần cộng thêm 1 ngày đêm so với mức quy định trong bảng.
- Bê tông khối lớn trong công trình dân dụng, công nghiệp: Thời gian bảo dưỡng cần thiết từ 7 ngày đêm, không phân biệt khí hậu, vùng miền. Các biện pháp cách nhiệt, tưới nước tiến hành theo quy định của TCXDVN 305:2004.
- Bê tông đầm lăn: Có thể tưới phun sương sau đầm lèn mỗi lớp. Thực hiện cuốn chiếu từng lớp đổ. Tới khi ngừng tiến hành thi công thì tưới nước cho lớp cuối cùng ít nhất 7 ngày đêm.
- Bê tông từ xi măng pooc lăng xỉ và bê tông từ xi măng pooc lăng puzolan: Thời gian bảo dưỡng nhiều hơn tiêu chuẩn trong bảng 1 ngày đêm.
Thời gian bảo dưỡng bê tông
Để đảm bảo chất lượng bê tông, bạn cần tưới nước đều đặn, tuân thủ thời gian bảo dưỡng bê tông như sau:
- Khoảng 2,5 đến 3 giờ tưới nước 1 lần, tưới ít nhất 2 đến 3 lần vào ban đêm.
- Các ngày sau đó mỗi ngày tưới nước 3 lần.
- Từ 14 tới 18 ngày, mỗi ngày đêm cần tưới nước ít nhất 3 lượt.
Quá trình bảo dưỡng cần được thực hiện đều đặn trong tuần đầu tiên sau khi đổ bê tông.
Tại sao cần bảo dưỡng bê tông sau khi đổ?
Bảo dưỡng sau khi đổ để tránh bê tông bị thấm, rạn nứt về sau. Mục đích cuối cùng của việc làm này là để kéo dài tuổi thọ công trình.
- Bảo dưỡng bê tông sau khi đổ giúp đảm bảo chất lượng công trình: Để không hao tốn tiền của và thời gian thì việc bảo dưỡng đúng cách luôn là điều quan trọng hàng đầu. Việc này không những giúp tiết kiệm tiền bạc, thời gian mà còn tăng độ bền vững cho công trình.
- Bảo dưỡng bê tông sau khi đổ giúp tăng tính thẩm mỹ: Tính thẩm mỹ của một công trình không chỉ ở thiết kế nội thất, ngoại thất mà còn được đánh giá qua các chi tiết như quá trình bảo dưỡng. Chăm sóc đúng cách sẽ giúp khối bê tông bền đẹp theo thời gian.
Cách bảo dưỡng bê tông
Hiện nay có rất nhiều phương pháp bảo dưỡng đang được áp dụng. Tùy vào độ phù hợp và tính tiện lợi mà mỗi cá nhân, đơn vị thi công chọn lựa các cách khác nhau để mang lại hiệu quả tối ưu nhất. Sau đây là một số phương pháp bảo quản bê tông hiệu quả:
- Phủ bạt mỏng, vải, nilon
Cách bảo dưỡng này được áp dụng rất phổ biến, dễ thực hiện và cũng cần thiết vô cùng, nhất là vào mùa hè thời tiết nắng nóng. Sau khi bước cuối cùng của việc đổ bê tông là hoàn thiện bề mặt (xoa mặt) được thực hiện, cần rải lớp nilon mỏng lên trên bề mặt bê tông nhằm giữ nước khi quá trình thủy hóa diễn ra.
- Giữ nguyên, không tháo dỡ cốp pha
Một cách đơn giản nhưng hiệu quả đó là giữ nguyên và không tháo dỡ cốp pha. Cốp pha có khả năng duy trì độ ẩm cực kì tốt. Cũng có thể kết hợp thêm với việc phun nước lên cốp pha nhằm gia tăng hơi ẩm. Phần bê tông lộ ra ngoài cốp pha phải được chống mất nước bằng những tấm phủ. Cần tưới đẫm nước cho ván cốp pha.
Thông thường thời điểm thích hợp để dỡ cốp pha là sau khi đổ khoảng 3 hoặc 4 tuần trong điều kiện nhiệt độ bình thường (từ 20 đến 30 độ C), nhưng nếu để được càng lâu thì càng tốt. Mặt khác, bê tông thương phẩm sản xuất sẵn hiện nay có thể đạt tới 80% cường độ theo thiết kế, 100% mác sau 1 tuần.
- Ngâm nước và phun nước giữ ẩm
Tưới nước lên cốp pha là biện pháp giữ ẩm có hiệu quả nhất, được áp dụng nhiều nhất. Tuy nhiên, bạn phải tưới đều, không bỏ sót khu vực nào để tránh hiện tượng rạn vết chân chim, nứt nẻ trên bề mặt của bê tông do tia nước nhỏ liên tục bắn ra. Phun liên tục tia nước nhỏ để cấp ẩm liên tục sẽ tốt hơn việc phun nước mạnh nhưng khoảng cách giữa các lần phun kéo dài.
Sau khi đổ bê tông mà trời mưa thì sẽ có lợi là cung cấp độ ẩm nhưng nếu trời nắng lên sau đó thì cần tưới nước ngay do lúc này nước bốc hơi mạnh khiến bê tông khô nhanh, rất dễ xảy ra tình trạng rạn nứt.
Quy trình bảo dưỡng bê tông
Nhằm đảm bảo bê tông đạt chất lượng và tiêu chuẩn kỹ thuật tốt nhất, phục vụ mục đích sử dụng lâu dài thì việc bảo dưỡng cần tuân thủ quy trình chuẩn, cụ thể:
- Thời gian bê tông đông kết
Trong vòng 1 tuần đầu sau khi đổ bê tông, cần phun nước thường xuyên, mỗi lần cách nhau 3 giờ vào ban ngày, ban đêm phun nước ít nhất 1 lần. Từ 14 đến 18 ngày cần phun nước ít nhất 3 lần trên một ngày đêm. Việc bảo dưỡng cần duy trì hàng ngày trong vòng 1 tuần sau khi đổ bê tông. Có thể tưới ít hơn nếu trời mát, nhưng khi trời nắng nóng cần tưới nhiều và lâu hơn.
Chỉ dỡ cốp pha khi bê tông đã ổn định kết cấu và đạt được sức bền cần thiết. Thông thường, khối bê tông sẽ đạt yêu cầu này trong khoảng 21 đến 30 ngày ở điều kiện bình thường. Lưu ý là lúc này bê tông mới chỉ đạt được cường độ chịu tải trọng tĩnh (trọng lượng của bản thân), một thời gian dài sau đó mới có khả năng chịu hoạt tải (sức nặng của các thiết bị, đồ đạc,…). Trường hợp buộc phải dỡ cốp pha sớm, phải sử dụng cây chống để chống đỡ dầm, sàn.
- Bảo dưỡng trong giai đoạn đầu
Ở giai đoạn này, phải có phương pháp tránh để bê tông bị mất nước do tác động của những yếu tố khí hậu như nhiệt độ, độ ẩm, gió, nắng). Đồng thời cũng phải tránh các lực cơ học tác động đến bề mặt bê tông.
Để tránh ngoại lực tác động, sau khi tạo hình bê tông cần dùng những vật liệu đã làm ẩm (vật liệu phù hợp hoặc vật dụng có sẵn) để che phủ bề mặt. Lúc này không được trực tiếp tưới nước hay tác động lực lên bê tông, nếu không bề mặt bê tông sẽ bị hư hại. Khi cần thiết có thể phun nhẹ nước lên bề mặt của vật liệu phủ ẩm.
Ngoài ra, có thể dùng những vật liệu không thấm nước như vải bạt, nilon hay phun chất tạo màng lên bề mặt bê tông để tránh nước bốc hơi. Việc phủ ẩm cho bê tông ở giai đoạn đầu là vô cùng cần thiết, nhất là khi xây dựng trong điều kiện thời tiết nóng khô, nắng gắt, gió Lào. Có thể không cần phủ mặt bê tông trong những trường hợp khác nhưng cần theo dõi để tránh bê tông bị nứt, mất nước.
Quá trình giữ ẩm này cần kéo dài đến khi bê tông đạt cường độ chịu nén nhất định. Để kiểm tra xem bê tông đã đạt cường độ này hay chưa, bạn có thể tưới thử nước lên bề mặt bê tông, chỉ cần bề mặt không hư hại gì là được. Lúc này chuyển sang giai đoạn bảo dưỡng kế tiếp.
- Giai đoạn bảo dưỡng bê tông tiếp theo
Giai đoạn này sẽ tiếp nối ngay khi giai đoạn bảo dưỡng ban đầu kết thúc. Trong thời gian này cần phun nước thường xuyên để giữ ẩm cho bê tông tới khi quá trình bảo dưỡng hoàn thiện. Thời gian bảo dưỡng cụ thể còn tùy thuộc vào đặc điểm khí hậu từng khu vực, như tiêu chuẩn đã nêu trong bảng tiêu chuẩn bảo dưỡng ẩm bê tông tự nhiên ở phía trên.
Hy vọng sau khi theo dõi các thông tin trong bài viết của Xây dựng Tiên Phong, bạn đã nắm rõ được các tiêu chuẩn, phương pháp cũng như quy trình bảo dưỡng bê tông và có thể áp dụng chúng một cách hiệu quả để đảm bảo chất lượng cũng như tuổi thọ công trình.
[lienhe]
