Các loại inox được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hiện đại. Chúng được biết đến là vật liệu với độ bền cao, khả năng chống gỉ tốt. Mỗi loại inox lại có những đặc điểm, thành phần cấu tạo và ứng dụng riêng. Với mong muốn giúp độc giả hiểu rõ về loại vật liệu này, Xây dựng Tiên Phong đã tổng hợp các thông tin cơ bản, cụ thể nhất trong bài viết dưới đây. Mời các bạn cùng tham khảo.
Inox là gì?
Tên gọi inox có nguồn gốc từ tiếng Pháp là inoxydable. Chúng vẫn thường được gọi là thép inox hay thép không gỉ trong ngành luyện kim. Đây là một loại thép hợp kim với hàm lượng crom tối thiểu là 10,5% và tỉ lệ cacbon ít nhất là 1,2% theo khối lượng. Tỉ lệ crom trong thành phần càng cao thì độ chống bào mòn của hợp kim càng tốt.
Ngoài ra, người ta còn bổ sung thêm molypden vào hợp kim trong quá trình sản xuất với mục đích tăng khả năng chống bào mòn do chúng có tác dụng giảm lượng acid cũng như chống lại sự tấn công khi ở trong dung dịch muối clorua. Vật liệu làm bằng inox có khả năng chống oxy hóa và chống ăn mòn cực kì tốt. Tuy nhiên, người sử dụng cần chọn lựa đúng thông số kỹ thuật và chủng loại trong từng trường hợp, từng mục đích sử dụng để chúng phát huy được tối đa ưu điểm của mình.
Đặc điểm của các loại inox
Inox nói chung đều sở hữu những đặc tính sau đây:
- Tính bền: Là dòng vật liệu được sản xuất chủ yếu từ hợp kim của sắt, crom, cacbon, niken, mangan,… inox có nhiều đặc điểm nổi bật như khả năng chống nén, chống kéo và chống va đập tốt. Ngoài ra chúng còn có thể ngăn chặn hiện tượng bào mòn nên tính bền của chúng được đánh giá rất cao.
- Độ cứng cao: Nhờ hàm lượng crom tối thiểu là 10,5% trong thành phần nên độ cứng của chúng cao hơn nhiều so với các vật liệu như nhôm hay sắt. Nếu muốn độ cứng của inox cao hơn, nhà sản xuất sẽ thêm nhiều crom hơn trong quá trình chế biến.
- Không độc hại: Cũng nhờ khả năng chống ăn mòn và không biến chất nên trong quá trình sử dụng khả năng gây độc của chúng cực kì thấp.
- Không gỉ sét: Yếu tố gây nên hiện tượng gỉ sét ở vật liệu làm bằng kim loại không gì khác ngoài quá trình oxy hóa, bào mòn. Nhưng nhờ hàm lượng crom trong thành phần mà khi tiếp xúc với không khí, lượng crom này sẽ phản ứng với O2, hình thành nên lớp màng crom oxit mỏng bao quanh bề mặt của inox. Lớp màng này cực kì bền, không tác dụng với O2 trong trong không khí và trong nước nên sẽ giúp inox tránh hiện tượng gỉ sét.
- Tính dẫn điện thấp: Để đánh giá khả năng dẫn điện của một chất nào đó, người ta dựa vào đại lượng điện trở suất. Giá trị điện trở suất càng cao thì khả năng dẫn điện của chất đó càng kém. Điện trở suất của inox ở nhiệt độ 20°C là 6,9.10-7. Giá trị này tương đối cao so với những vật liệu khác nên thép không gỉ có tính dẫn điện nhưng không cao.
- Bị ăn mòn bởi acid: Đa phần các loại inox đều bị ăn mòn bởi acid. Tuy nhiên, độ ăn mòn nhanh hay chậm, ít hay nhiều còn tùy thuộc vào từng loại acid và từng loại inox trong các điều kiện môi trường khác nhau.
- Không bị ăn mòn trong nước biển: Vật liệu inox có tác dụng chống ăn mòn trong nước biển (nước muối) khá tốt. Mặc dù vậy, chúng không hoàn toàn chống được sự ăn mòn này nếu nồng độ muối ở mức cao. Nếu cần sử dụng trong môi trường nước biển, người ta thường dùng các dòng sản phẩm inox hợp kim cao bao gồm s32550, 2570, 2205,…
- Ngăn sự xuyên qua của sóng viba: Inox là loại hợp chất là sóng viba của lò vi sóng không xuyên qua được. Do đó, bạn không được dùng vật dụng inox đựng đồ ăn trong lò vi sóng nếu không hiện tượng dội ngược sóng viba sẽ gây ra các tai nạn như hỏng nguồn điện, cháy lò, nổ lò,…
Ứng dụng của các loại inox trong cuộc sống
Inox là hợp kim thép có khả năng chống oxy hóa, chống mài mòn, dễ uốn, mềm dẻo và dễ chế tác, gia công. Bên cạnh đó, inox còn có tính thẩm mỹ cao và cho ta cảm giác tính tế, sang trọng. Chính vì vậy, dòng vật liệu này được ứng dụng rất rộng rãi trong cả công nghiệp và dân dụng.
Các ứng dụng trong dân dụng
Đời sống của con người càng ngày càng được cải thiện, nâng cao, vật liệu inox cũng ngày càng được sử dụng nhiều hơn, thay thế cho thép đen. Một số ứng dụng phổ biến của inox trong các lĩnh vực dân dụng bao gồm:
- Sản xuất vật tư trong y tế.
- Sản xuất đồ gia dụng, đồ dùng và dụng cụ nhà bếp, thiết bị vệ sinh, máy khử mùi, bếp ga, lò nướng, bồn nước,…
- Là vật liệu dùng trong trang trí nội thất của các khách sạn, nhà hàng, bến xe, ga tàu và khu vực công cộng,…
Các ứng dụng trong công nghiệp
Inox thường được gọi với cái tên thép không gỉ trong ngành công nghiệp. Chúng có nhiều ứng dụng trong cả ngành công nghiệp nhẹ và công nghiệp nặng.
Đối với lĩnh vực công nghiệp nặng, các loại inox được sử dụng trong:
- Công nghiệp dầu khí (làm đường dẫn khi gas và dẫn dầu), công nghiệp đóng tàu, luyện clinker trong các nhà máy sản xuất xi măng.
- Công trình thủy điện, nhà máy sản xuất hóa chất
Trong công nghiệp nhẹ:
- Dùng trong các nhà máy sản xuất, chế biến thủy hải sản đông lạnh.
- Phục vụ lĩnh vực hóa học thực phẩm, điển hình là nhà máy sản xuất bia, đồ hộp, nhà máy hóa chất.
Ngày nay, theo kết quả của nhiều nghiên cứu, các loại inox với độ bóng BA còn có thể sử dụng thay thế tôn lợp. Dòng vật liệu trên có khả năng phản quang và hắt nhiệt vào không khí giúp nhiệt độ của các nhà xưởng trong khu công nghiệp và nhà ở dân dụng giảm đi. Tùy thuộc vào vị trí địa lý để đề xuất độ dốc mái, góc lợp làm phản xạ ánh sáng mặt trời.
Các loại inox phổ biến nhất trên thị trường hiện nay
Inox 304
Khi nói tới inox được sử dụng phổ biến thì không thể không nhắc tới inox 304. Loại thép không gỉ này được ứng dụng vào rất nhiều lĩnh vực trong đời sống. Đặc điểm nổi bật của dòng vật liệu này chính là khả năng chống ăn mòn và chống gỉ cực tốt. Ngoài ra, khả năng đánh bóng và khả năng hàn cũng giúp inox 304 được sử dụng nhiều trong công nghiệp thực phẩm.
Giá bán của loại inox này cao hơn so với các dòng sản phẩm khác một chút. Nhưng nếu bạn đề cao độ bền và khả năng sử dụng lâu dài thì đây là một lựa chọn rất hợp lý.
Inox 310S
Loại inox có khả năng chịu nhiệt tốt nhất hiện nay chính là inox 310S. Nhờ khả năng chịu nhiệt cũng như kháng nito trong không khí nên thép không gỉ 310s được áp dụng trong nhiều lĩnh vực như lọc dầu, lò nung, đông lạnh, chế biến thực phẩm, nhà máy xi măng,… Giá thành của inox 310S cao hơn inox 304 nên người ta thường chỉ sử dụng inox 310S đối với những trường hợp đòi hỏi đặc tính sử dụng cao hơn.
Thép không gỉ 201
Với mức giá phải chăng, inox 201 là một trong các dòng thép không gỉ rất được người tiêu dùng ưa chuộng. Các sản phẩm làm từ thép không gỉ này rất đa dạng. Tuy nhiên thành phần của chúng có chứa một lượng mangan khá cao nên sẽ gây ra những ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe. Do đó, chúng không được sử dụng trong việc sản xuất các dụng cụ, đồ dùng nhà bếp.
Inox 430
Đây cũng là một dòng thép không gỉ với giá thành rẻ rát phổ biến trên thị trường. Dòng sản phẩm này có nhiều đặc điểm tương tự với thép không gỉ 304. Nhưng vì hàm lượng sắt trong thành phần ká cao nên chúng thường bị oxy hóa nhanh. Thêm vào đó là độ chống gỉ sét không tốt lắm nên thường chỉ được dùng trong môi trường không nhiễm mặn, khô ráo và không chứa muối.
điểm nổi bật nhất của loại thép này chính là tác dụng gia nhiệt lớn nhưng vẫn bảo đảm được độ an toàn đối với sức khỏe. Do đó, inox 430 được ứng dụng chủ yếu trong sản xuất dụng cụ, vật dụng làm bếp.
Thép không gỉ 316L
Dòng inox cuối cùng trong top các loại inox thông dụng nhất trên thị trường đó là inox 316L. Đây là phiên bản inox với hàm lượng cacbon thấp hơn so với sản phẩm inox 316. Cả hai loại này đều có chứa molypden trong thành phần và là vật liệu có ý nghĩa quan trọng trong công nghiệp chế tạo thép.
Loại vật liệu trên có tính bền nhiệt cao. Hàm lượng molypden có trong thành phần còn giúp khả năng chống bào mòn của chúng cao hơn so với thép không gỉ 304. Ngoài ra, inox 316L còn có khả năng hoạt động tốt trong môi trường acid loãng. Do đó, thép 316L thường được sử dụng để đóng tàu, sử dụng cho các công trình biển, sản xuất thiết bị y tế,…
Cách phân biệt inox thật và inox giả
Nắm được cách nhận biết inox thật và inox giả sẽ giúp ta trở thành người tiêu dùng thông minh. Dù giá bán các loại inox trên thị trường ở mức cao cũng không thể tránh được một số người đưa các sản phẩm kém chất lượng trà trộn vào để kiếm lợi nhuận. Một số cách nhận diện inox thật mà bạn cần nắm được đó là:
- Màu của sản phẩm thật thường sáng và bóng, hơi đục, mịn, nhẵn còn thép giả thì bề mặt ít nhẵn và có màu sáng mờ.
- Các loại inox tốt sẽ không có từ tính hoặc rất ít. Do đó, khi để nam châm lại gần chúng sẽ không bị hút hoặc lực hút rất yếu. Còn inox giả thường dễ bị hút hơn vì pha quá nhiều tạp chất.
- Inox thật thường ít bị đen bề mặt. Khi sử dụng acid nóng ở 70°C để thử thì thép thật sẽ không bị ảnh hưởng gì, độ sáng bóng vẫn nguyên vẹn. Ngược lại, inox giả, kém chất lượng thì sẽ rất nhanh chóng bị gỉ đen trên bề mặt.
Mong rằng thông qua bài viết trên, quý khách hàng đã có cái nhìn tổng thể hơn về các loại inox đang được sử dụng rộng rãi trên thị trường. Nếu các bạn cần tư vấn cụ thể hơn về loại vật liệu này, hãy liên hệ ngay với Xây dựng Tiên Phong để được hỗ trợ một cách nhanh nhất nhé.
[lienhe]
